มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้รับการสถาปนาเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2486 ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พ.ศ. 2486 มีฐานะ เป็นกรมในสังกัดกระทรวงเกษตราธิการ และให้แต่งตั้งข้าราชการประจำ ดำรงตำแหน่งเลขาธิการมหาวิทยาลัย พลเรือโทสินธ์ กมลนาวิน ในฐานะ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตราธิการ เป็นผู้ดำรงตำแหน่งอธิการบดีคนแรก มหาวิทยาลัยจัดหลักสูตรการศึกษา 5 ปี สำหรับปริญญาตรี และ 3 ปี สำหรับอนุปริญญาโครงสร้างประกอบด้วย 4 คณะ คือ


๑) คณะเกษตรศาสตร์ ประกอบด้วย ๕ แผนกคือ
- แผนกเกษตรศาสตร์
- แผนกสัตวบาล
- แผนกเคมี
- แผนกกีฏวิทยาและโรคพืช
- แผนกเกษตรวิศวกรรม

๒) คณะวนศาสตร์ ประกอบด้วย ๕ แผนกคือ
- แผนกวนวิทยา
- แผนกพฤกษศาสตร์
- แผนกวิศวกรรมป่าไม้
- แผนกสัตววิทยา

๓) คณะสหกรณ์ ประกอบด้วย ๔ แผนกคือ
- แผนกสหกรณ์
- แผนกเศรษฐศาสตร์และสังคมศาสตร์
- แผนกบัญชี
- แผนกนิติศาสตร์

๔) คณะประมง ประกอบด้วย ๔ แผนกคือ
- แผนกประมง
- แผนกชีววิทยา
- แผนกเพาะเลี้ยง
- แผนกผลิตภัณฑ์

ในปี พ.ศ. ๒๔๘๙ รัฐบาลได้ตราพระราชกฤษฎีกา กำหนดหลักสูตรระดับปริญญาตรีของมหาวิทยาลัย ให้เป็นหลักสูตร ๕ ปี และแก้ไขพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ให้แต่งตั้งข้าราชการประจำเป็นอธิการบดี มีหลวงสุวรรณวาจกกสิกิจเป็นอธิการบดีคนแรกที่เป็นข้าราชการประจำ
ในปี พ.ศ. ๒๔๙๔ รับโอนหลักสูตร ๓ ปี ของโรงเรียนการชลประทาน ในสังกัดกรมชลประทาน มาเป็นหลักสูตรอนุปริญญา ของมหาวิทยาลัย
ในปี พ.ศ.๒๔๙๕ รัฐบาลได้ตราพระราชกฤษฎีกา จัดวางระเบียบราชการกรมมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ในกระทรวงเกษตร พ.ศ. ๒๔๙๕ กำหนดให้ กรมมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์แบ่งส่วนราชการเป็น

๑) สำนักงานเลขานุการกรม ประกอบด้วย ๓ แผนกคือ
- แผนกสารบรรณ
- แผนกคลัง
- แผนกสถิติและทะเบียน

๒) คณะเกษตรศาสตร์ ประกอบด้วย ๖ แผนกคือ
- แผนกเกษตรศาสตร์
- แผนกสัตวบาล
- แผนกฟิสิกส์และเคมี
- แผนกกีฏวิทยาและโรคพืช
- แผนกวิศวกรรมเกษตร
- แผนกชีววิทยา

๓) คณะวนศาสตร์ ประกอบด้วย ๕ แผนกคือ
- แผนกวนวิทยา
- แผนกพฤกษศาสตร์
- แผนกวนผลิตภัณฑ์
- แผนกวิศวกรรมวนกิจ
- แผนกสัตววิทยา

๔) คณะสหกรณ์และเศรษฐศาสตร์ ประกอบด้วย ๔ แผนกคือ
- แผนกสหกรณ์
- แผนกเศรษฐศาสตร์
- แผนกการบัญชี
- แผนกนิติศาสตร์

๕) คณะประมง ประกอบด้วย ๓ แผนกคือ
- แผนกการประมง
- แผนกเพาะเลี้ยง
- แผนกผลิตภัณฑ์

ที่มา : หนังสือเรื่อง "50 ปี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ : กำเนิดและพัฒนาการ" หน้า 35-36